Zuriak mugitzen dira eta irabazten dute

Lehen urratsa ematea funtsezkoa da erakunde baten prebentzio kultura eraldatzeko. Beste batzuk mugitzen hasi arte itxarotea edo norbera mugitzen hastea, gauzak eraldatzeko. Fitxa mugitzeko unea da.

Gogoan dut, txikitan, egunkariko denbora pasetan xake jokaldiak zeudela, ebazteko Sarritan, jokaldiekin batera testu hau zetorren: “Zuriak mugitzen dira, eta irabazten dute”. Gaur egun, denbora pasa hori etorri zait berriro gogora, enpresa batek ezarrita duen segurtasun eta osasuneko estrategia aztertzean eta estrategia horrek zer prebentzio kultura mota duen ikustean.

Prebentzioaren xake partidaren helburuak

Enpresako pertsona guztiok egunero xake partidak jokatzen ditugu laneko segurtasunaren eta osasunaren taulan. Batzuek egunean partida bakarra jokatzen dute; beste batzuek, partida bat bestearen atzetik; eta, beste batzuek, berriz, partida bat baino gehiago aldi berean, erakustaldiko txapelketa bat balitz bezala. Gehienetan denok irabazten dugu partida eta etxera onik itzultzen gara, nekatuta bai, baina onik. Beste batzuetan, partida tauletan amaitzen da: gorabeherarik eta istripurik gabe, baina baita segurtasuna eta osasuna hobetzea lortu gabe ere. Eta noski, batzuetan partida galtzen dugu. Xake-matea.

Estrategia funtsezkoa da

Bai xakean, bai laneko segurtasunean eta osasunean, estrategia funtsezkoa da. Baina estrategia planteatu aurretik, agian berriro aztertu beharko genituzke gure erakundeak laneko segurtasun, osasun eta ongizatearen arloan dituen helburuak (1). Baja eragiten duten istripuak ez gertatzea nahi dugu? Gaixotasun profesionalak saihestu nahi ditugu? Gure kolaboratzaileak pertsona seguruak eta osasuntsuak izatea nahi dugu? Enpresa osasungarritzat har gaitzaten nahi dugu? Baina ez da gauza bera zer nahi dugun, zer nahiko genukeen eta zer behar dugun.

Erakunde askok argi dute prebentzio kultura positiboa garatu behar dutela, segurtasunean eta osasunean emaitza onak lortzeko eta, gainera, emaitza horiek denboran iraunkorrak izan daitezen.

Prebentzio kulturaren eraldaketan buru izatea, xakeko maisuak izan gabe

Sarritan, prebentzio kulturaren diagnostikoa egitera enpresa batera joaten garenean, ikusten dugu pertsona gehienek argi dutela enpresaren prebentzio kultura aldatu behar dela. Hala ere, aldatzeko prest dauden pertsonak oso gutxi izaten dira, eta are gutxiago prebentzio kulturaren aldaketa benetan gidatzeko prest daudenak.

Batzuetan, “aldaketaz” hitz egiten hasi eta nabaritzen dugu gure solaskidearen buruan alarmak pizten direla eta defentsiban jartzen dela. Egia esan, gizakioi ez zaizkigu aldaketak gustatzen. Biologikoki, homeostasiarako prestatuta gaude, eta, psikologikoki, berriz, nahiago dugu gure konfort zonan jarraitu. Baina, aldi berean, baditugu ingurunera eta bizirauteko baldintzetara egokitu ahal izateko baliabideak. Azken finean, moldatu ala hil, ez dago besterik.

Aldaketa handien ordez, interesgarriagoa izan daiteke urrats txiki eginez eraldatzea planteatzen duen estrategia. Gure prebentzio kultura eraldatzen hasteko ez dugu behar inork gidatzea. Ez dugu, ezta ere, xakeko maisu handiak izan behar, fitxa mugitu besterik ez dugu egin behar.